του Βασιλείου Γούλα(*)
α. Απαιτείται έκδοση νέας συνταξιοδοτικής πράξης
β. Η ανάρτηση στο διαδίκτυο αναπροσαρμοσμένης σύνταξης ΔΕΝ αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη και ΔΕΝ προσβάλλεται στα Δικαστήρια
Από τον ΕΦΚΑ έγινε πρόσφατα, σύμφωνα με διατάξεις του άρθρου 14 του ν. 4387/2016 (που είναι γνωστός και ως «νόμος Κατρούγκαλου»), αναπροσαρμογή από 1.1.2019 των δημοσιοϋπαλληλικών συντάξεων και, με βάση αυτή, καταβλήθηκε η σύνταξη του μηνός Ιανουαρίου τρέχοντος έτους και εφεξής. Δεν έγινε, όμως, από το όργανο που ορίζει ο νόμος ούτε με τη διαδικασία, που, επίσης, ορίζει ο νόμος, με συνέπεια να στερείται νομιμότητας. Συγκεκριμένα:
Η αναπροσαρμογή αφορά την ανταποδοτική σύνταξη, αυτή δηλαδή, που αντιστοιχεί στα χρόνια υπηρεσίας και, ως τέτοια, έπρεπε να γίνει αφενός μεν από τη Διεύθυνση Απονομής Συντάξεων Δημόσιου Τομέα του ΕΦΚΑ, αφετέρου δε με έκδοση ατομικής συνταξιοδοτικής πράξης για κάθε συνταξιούχο από τον προϊστάμενο αυτής, η οποία και κοινοποιείται υποχρεωτικά στους δικαιούχους. Αυτά ορίζονται, για τον κανονισμό των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων, με τις διατάξεις της παρ. 1, του άρθρου 66 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων ( οι οποίες διατηρήθηκαν σε ισχύ με τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν. 4387/2016 και του άρθρου 395 του ν. 4512/2018), ισχύουν δε και για κάθε επανακανονισμό της σύνταξης τους, είτε πρόκειται για μεμονωμένο συνταξιούχο είτε για το σύνολο των συνταξιούχων. Ιδιαιτέρως ισχύουν για την προαναφερθείσα αναπροσαρμογή, η οποία αποτελεί ριζικό επανακανονισμό σύνταξης, δεδομένου ότι έχουμε ριζική μεταβολή των επί μέρους στοιχείων, που ελήφθησαν υπόψη για τον κανονισμό της αρχικής σύνταξης και ριζική ανατροπή των αποφασισθέντων με την αρχική πράξη συνταξιοδότησης.
Η ανάθεση από το νόμο της αρμοδιότητας του κανονισμού (ή επανακανονισμού) των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων (με έκδοση ατομικής συνταξιοδοτικής πράξης) στον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Απονομής Συντάξεων Δημόσιου Τομέα σημαίνει ότι κανένα άλλο όργανο της εκτελεστικής εξουσίας δεν νομιμοποιείται να εκδίδει σχετικές πράξεις ούτε να τροποποιεί τις ήδη εκδοθείσες από το αρμόδιο όργανο και ότι τα γενόμενα δεκτά από αυτές εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι τη νόμιμη κατάργηση, ανάκληση ή τροποποίησή τους.
Κατ΄ ακολουθίαν, αφού με το ν. 4387/2016 τροποποιήθηκαν ριζικά τα δεδομένα για τη συνταξιοδότηση των δημοσίων υπαλλήλων και, ως εκ τούτου, κρίθηκε αναγκαίος από το νομοθέτη ο επανακανονισμός (αναπροσαρμογή) των ανταποδοτικών συντάξεων που καταβάλλονταν κατά την 12.5.2016, αυτό μόνο με έκδοση νέας συνταξιοδοτικής πράξης από την αρμόδια υπηρεσία μπορεί νόμιμα να γίνει. Χωρίς την έκδοση νέας ατομικής συνταξιοδοτικής πράξης, εξακολουθεί να ισχύει η προηγούμενη με ποσό ανταποδοτικής σύνταξης αυτό που εκείνη έχει κανονίσει.
Άλλωστε, όπου ο νόμος απαιτεί την έκδοση ατομικής πράξης από τη Διοίκηση, η έκδοση αυτής είναι υποχρεωτική για το αρμόδιο όργανο και σε καμία περίπτωση δεν επαφίεται στη διακριτική του ευχέρεια, ο δε αρνούμενος να συμμορφωθεί προς το νόμο καθίσταται υπόλογος για παράβαση νόμου. Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο στη συγκεκριμένη περίπτωση, στην οποία ο ΕΦΚΑ επεμβαίνει σε περιουσιακό στοιχείο των συνταξιούχων (το μοναδικό για τους περισσότερους από αυτούς), χωρίς καμία διοικητική πράξη που να αιτιολογεί και να τους ενημερώνει για την παρέμβασή του αυτή.
Διευκρινίζεται ότι το μηνιαίο ενημερωτικό σημείωμα, που αναρτάται στο διαδίκτυο για ενημέρωση των συνταξιούχων (δεν έχει αναρτηθεί ακόμα, καίτοι έχει περάσει ένας μήνας από την καταβολή της σύνταξης του Ιανουαρίου), δεν αναπληρώνει τη διοικητική συνταξιοδοτική πράξη, γιατί ως καθαρώς πληροφοριακού χαρακτήρα, δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη και δεν προσβάλλεται ενώπιον των δικαστηρίων, σύμφωνα με την Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Περαιτέρω, εξ αιτίας του παράνομου τρόπου, που έγινε η εν λόγω αναπροσαρμογή, πάσχει και ο υπολογισμός της «προσωπικής διαφοράς», αφού το ένα από τα συγκρίσιμα στοιχεία (η ανταποδοτική σύνταξη της αναπροσαρμογής), από τα οποία προκύπτει η «προσωπική διαφορά», δεν εδράζεται σε ατομική διοικητική πράξη της Διοίκησης και, κατά συνέπεια είναι μη νόμιμο και, ως μη νόμιμο, δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη.
(*)ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΓΟΥΛΑΣ
τ. Δ/ντής Συντάξεων στο ΓΛΚ
email vasgoulas@gmail.com